Chèc « Libe-Libre ! »
L’edicion 2021/2022 de Libe Libre! s‘adreça exclusivament als/a las escolièr.a.s e als/a las licean.a.s de Novèla-Aquitània e d’Occitània.
Lo chèc-léger de 20 euros entà la crompa d’un o mantuns obratge(s) joenessa en occitan.
Lo gost de la lectura occitana :
Per favorisar l’accès au libe e per desvolopar lo gost de la lecture en çò deus joens escolans, l’Ofici public de la lenga occitana, dab l’ajuda de l’associacion de la Librarías Independentas de Navèra-Aquitània (LINA) e lo sostien finançèr de la Region Navèra-Aquitània, prepausa a cada mainatge escolarisat en seccion bilingüa a paritat orària o immersiva occitana de profieitar d’ua ajuda de 20 euros entà la crompa d’un o mantuns obratge(s) joenessa en occitan.
Coma :
- La crompa deus obratges se harà sus la basa d’un catalòg, on son presentats tots los titols disponibles a la comanda :
[Clicar sus l’imatge per telecargar lo catalòg]
- Las modalitats de crompa seràn precisadas per l’escòla deu mainatge. Rensenhatz-vos auprès de l’ensenhant(a).
- Los libes pòden estar crompats dab aquesth chèc dens las librarías independentas seleccionadas : qu’en i a forçadament ua còsta vòste !
Condicions (edicion 2020) :
- Bon de crompa valedèr per mainatge escolarisat en mairau e elementari, sus las academias de Bordèu e Lemòtges (dispositiu experimentau).
- Auhèrta valedera deu 15/10/2020 au 30/11/2020.
LINA assegura la promocion e defen la riquessa de la libraría independenta desempuish 29 ans. Arrecoteish mei de 100 librarías aderentas sus tota la region.
- Una operacion per totes los liceans e los escolans de 3a occitanistas de la Region Novèla-Aquitània e de la Region Occitània ;
- Un chèc de 15€ per comprar un libre en occitan ;
- 28 librariás partenàrias (19 en Occitània, 9 en Novèla-Aquitània) ;
- 76 licèus e 230 collègis sus las doas regions
- 3200 escolans concernits
- Una operacion coordonada directament pels professors dins cada licèu e collègi
Sias licean.a o escolièr.a de 3en e sias concernit/-ida per l’operacion ?
- Pòdes consultar lo catalògue sus aquela pagina
- Se trentalhas dins ta causida, ne pòdes parlar a ton o ta professor.a d’occitan
- Ton o ta professor.a farà lo ligam amb la librariá partenària de Libe-Libre!
- Atencion, l’operacion es valabla sonque del 01/02/22 al 23/04/22.
De notar qu’una carta pròpia a la Region Occitània es disponible via aqueste ligam : http://umap.openstreetmap.fr/fr/map/libe-libre-2022_707500#7/43.545/3.757
- BD, roman, poesia, teatre… de nombroses obratges son disponibles en occitan (lengadocian, gascon, lemosin, provençal…) e meteis en version bilingua occitan/francés !
- Esites pas a t’entresenhar pròp de librariá la mai pròcha d’en çò de tu (Novèla Aquitània: www.librairies-nouvelleaquitaine.com / Occitània : app.dansmazone.laregion.fr).
- Existís quitament librariás occitanas a Limotges e a Tolosa notadament !
- Per descobrir la mapa dels actors de l’occitan, RDV sus aquela pagina.
Catalògue 2021/2022
Atencion, aquel catalòg es susceptible d’èsser modificat en foncion dels estòcs. Mercés de contactar la librariá la mai pròcha de vòstre establiment.
Harry Potter e la pèira filosofau (Tòme 1)
JK ROWLING
GASCON
Harry Potter que pensa d’estar un gojat ordinari, dinc un gigant de las subercilhas espeluhadas e’u vieni sauvar, que s’inscrivi a Hogwarts, l’escòla de broishami, qu’apreni a har au quidditch, e que’s bati en un duèl mortau. La rason… HARRY POTTER QU’EI UN BROISH !
Per Noste
ISBN 9782868660695
235 paginas
16€
A partir de 14 ans
Istòria d'un calhòc e deu gat qui l'ensenhè a volar
Luis SEPULVEDA
GASCON
Luis Sepúlveda que prometó aus sons hilhs de’us escríver ua istòria suu mau que hèm, nosautes umans, au noste enviroament en nse’n mau ocupar, abismant la natura e tanben a nosautes medishs. Atau qu’ei vaduda aquesta istòria qui conta las benalèjas de Zòrbas, un gat gran, negre e bèth, dab un hòrt sentiment d’aunor, qui’u mia un dia a s’engatjar a suenhar un piòc de calhòc. La soa mair qu’èra un beròi calhòc gahat per ua andada de petròli vueitat a la mar per un batèu hastiau. Au moment de’s morir, que dèisha en responsabilitat a Zòrbas l’ueu que s’a ponut. Zòrbas qu’ei un gat de paraula e que va complir las promessas hèitas : que va coar l’ueu, que va suenhar lo piòc, mes tanben que’u va ensenhar a volar. Los amics de Zòrbas, Secretario, Quiacsaptot, Capauvent, e Colonello, que’u van ajudar en ua òbra qui, qu’ac vederatz, n’ei pas autant aisida com çò qui sembla, mensh enqüèra tà ua bandalada de gats mei acostumats a’s pelejar en la dura vita de gats de pòrt com lo de Hamborg, qu’a estar los pairs d’un nenè de calhòc.
Per Noste
ISBN 9782868660947
67 paginas
7€
A partir de 14 ans
Gabrièu e la corrida
Claude GAICH
LENGADOCIAN
Grabièu es un dròlle un pauc sol dins son vilatge. La siá maire es sola per
l’ensenhar e, per tant que l’aime, quand lo sieu gojat torna de l’escòla, ela, es al trabalh. Atal, lo dròlle creis coma pòt amb sos companhs de carrièra. Sa tòca es
de trapar la plaça demest eles ; e es pas de bon far.
Per astre, un vesin vièlh ten lo ròtle de grand, de conselhèr amistós.
Sa primièra prestacion coma matador serà un terratremol vertadièr, seguit de questionaments bèls !
Edite-moi
ISBN 9782868660695
94 paginas
10€
A partir de 15 ans
MARCOVALDO o las sasons en vila
Italo CALVINO
LENGADOCIAN
Istòria d'un calhòc e deu gat qui l'ensenhè a volar
Benoit LARRADET
GASCON
Lo bearnés José Lostalet, vadut gaucho dens la pampa argentina, ne sabarà pas jamei qu’un tròç de husta ei arribat a Punta Blanca. Quin poderé imaginar que son gessits de la medisha tèrra, eth e lo pau ?
Annadas en darrèr, l’indian Talcaolpen qu’èra estat lo sol òmi qui avèva podut audir lo planh de l’avet. Ua epòca trespassada qui a engolit las dolors de l’un e de l’aute.
Jamei aiga non cor capsús, un roman de Benoit Larradet d’escritura rica e sensibla sus l’anar deus òmis e autas destinadas au briu de las aigas.
Reclams edicions
ISBN 978-2-909160-74-0
189 paginas
15€
A partir de 14 ans
L'òra de partir
Sèrgi JAVALOYES
GASCON
L’òrra istoèra d’un hilh de Gelòs
Éric GONZALES
GASCON
Visenç Labaisha n’a pas nada circonstància atenuanta, çò qui s’apèra nada, e qu’aqueths especialistas de las malaudias deu topin ne’ns viengan pas avejar dab las lors rantòinas. Qu’a hèit de maishanteria. qu’ei anat dinc au cap d’aqueras tristas ideas qui daunejan en la societat desempuish annadas, segon las quaus un pair e ua mair n’an pas nat dret suus lors mainatges, e se’n vólen aver, aquestes quan lo dret de s’arrevendir, qu’an lo dever de s’arrevendir. Çó de mau non pót har bona fin, e puishque Visenç Labaisha a volut seguir aquera trista mòda, tampís per eth, jo ne’u vau pas anar plànher, ni pensi guaire de monde a Gelòs. A Visenç Labaisha que l’aurén devut deishar au gave
Reclams edicions
ISBN 978-2-909160-73-3
243 paginas
15€
A partir de 14 ans
Ercules l’iniciat
Anne-Pierre DARREES
FRANCES-GASCON
Los dotze trabalhs d’Ercules que son esplèits cargats d’ensenhaments, qu’ei çò qu’a volut retrobar l’autora. Contar las benalèjas e tanben legir los simbèus que permeteràn a l’eròi de vénguer un òme, de véncer l’animalitat, los vicis, d’alargar la sua consciéncia
Reclams edicions
ISBN 978-2-909160-75-7
104 paginas
10€
A partir de 12 ans
L’Estranh
Albert CAMUS
GASCON
Qu’ei ad aqueth moment qui tot a vacillat. La mar qu’a carrejat ua alet espessa e ardenta. Que m’a semblat que lo cèu e s’obriva sus tota la soa estenuda entà deishar plàver huec. De tot lo men èste que’m soi tenut e qu’èi crispat la man suu revòlver. La gacheta qu’a cedit, qu’èi tocat lo vente polit de la cròça e aquiu, dab un brut en un còp sec e eishordent, tot qu’a començat. Qu’èi segotit la sudor e lo sorelh. Qu’èi comptés qu’aví destrusit l’equilibri deu dia, lo silenci excepcionau d’ua pelada on èri estat urós. Alavetz, qu’èi tirat enqüèta quate còps sus un còrps inèrte an las balas e s’ahonavan shens que’s conegosse. E qu’èra com quate trucs brèus qui davi sus la pòrta deu malur.
Reclams edicions
ISBN 2-909160-52-8
180 paginas
7€
A partir de 15 ans
Les mots des occitans
Michel PIQUEMAL
FRANCES
L’occitan aparten pas al passat, es quitament fòrça present dins lo parlar quotidian del sud de França. Michel Piquemal, autor besierenc, ne dona aquí una pròva viventa e jubilatòria. Per çò que aqueles mots e expressions, botats d’aiçí d’alai dins la frasa francesa, pòrtan lo biais prigond de la lenga d’òc. Figuran pas dins los diccionaris e son, de còps que i a, non revirables (d’ont lor caractèr indispensable!). Mesclats al
francés, son pr’aquò compreses e utilizats per una populacion que quitament ela ne percep pas totjorn las originas. Es a aquel dever de memòria que se consacra aquela òbra, amb lo supòrt, de còps que i a coquinet mas totjorn risolièr, dels dessenhs de Nathalie Louveau.
Editions du Cabardès
ISBN 9782919625314
68 paginas
13,5€
A partir de 14 ans
Camins de Trobar – Terre des troubadours
Gérard ZUCHETTO
OCCITAN MEDIEVAL (bilingue)
A l’encòp creators, compositors, jonglaires, cantaires… los trobadors de l’Edat Mejana van donar naissença a una literatura lusenta, sorsa d’inspiracion per Euròpa tota : l’art del Trobar. Monges, senhors, de còps roturièrs, aqueles “trobaires” cantan la fin’amor (amor cortés) dins de poèmas magnifics que revelan un vertadièr trabalh suls mots, las rimas e lo son. Aquela mòstra, realizada pel C.R.E.M.M.-TROBAR, vos convida a descobrir unas de las grandas figuras de l’art del Trobar : Guilhem de Peitieus – primièr dels trobadors coneguts – Jaufré Rudel, Berenguier de Palazol…
Troba Vox
ISBN 9782953578102
52 paginas
15€
A partir de 14 ans
Dorotèa
Georges NESPOULOS
LENGACIAN/FRANCES
Fin del sègle XX dins Roergue. Un vièlh òme que visquèt la segonda
guèrra, combatent descorat e contestatari, puèi resistent e enfin maquisard
sincèr e coratjós, coneis una retirada apasimada. Arriba dins sa vida una jova professora, recentament nomenada dins lo licèu d’una pichona vila d’aquel territòri
que recerca la vertat sul passat de son grand executat pel maquis local,
qu’es sospeitat d’èsser un collaborator. Pel vièlh òme, lo rescontre amb aquela
jova femna lo va remandar dins un passat luenhèr… Lo contar se debana a doas votz, sus de vias diferentas qu’acabaràn per se rejónher,
amb de retorns sus la temporada de la guèrra, de l’ocupacion e de las
annadas que seguiràn.
L’aucèu Libre
ISBN 978-2-917111-60-4
277 paginas
15€
A partir de 14 ans
Lou Curat de Cucugnan
Joseph ROUMANILLE
PROVENCAL/FRANCES
Quau coneis Lo curat de Cucunhan? Mas quau sap que l’originau d’aquela letra de mon
molin d’Alphone Daudet fuguèt en realitat escricha per Josèp Roumanille, lo
primièr Felibre, l’educator de Frederic Mistral ? Lo que li donèt lo gost d’escriure en provençau.
Vaquí reünits aquií mantunes pichons contes de Roumanille, escriches dins lo
parlar provençau plen de dictadas…
L’aucèu Libre
ISBN 978-2-917111-02-4
138 paginas
15€
A partir de 14 ans
Parladissas animalas
Gilles COMBES
LENGADOCIAN
Dins Parladissas animalas, Gèli Combas contunha dins la dralha dubèrta per son oncle Loís Combas (aliàs Cantalausa, 1925-2006). Son trenta sièis bèstias que nos descrivon cossí son, cossí naisson, ont vivon, çò que manjan, lors costumas, lor vida entièira, que partejam vertadièirament amb elas, dins l’aiga, dins l’aire, sus tèrra e quitament jos tèrra. Son d’aucèls, de peisses, de mamifèrs, d’insèctes, d’anfibis, de batracis, de reptils. Lor lenga, la lenga de Gèli, es una lenga viva, autentica, qu’òm saboreja de la debuta a la fin, sens oblidar l’interès pedagogic indiscutible de l’obratge, que la màger part de nosautres coneissèm pas grand causa del mond animal.
Grelh Roergàs
ISBN 9782902756292
188 paginas
15€
A partir de 12 ans
Lo secrèt de Juli
Serge GAYRAL
LENGADOCIAN
Es en pensant al seu amic Stéphane que Sèrgi Gairal a escrich aqueste roman. L’a escrich per el e per los que, coma el, se desplaçan sus una cadièira de ròdas, pus globalament per las personas victimas dels accidents de la vida. Es l’istòria d’una relacion particulara e exclusiva entre un dròlle e un aucèl, un dròlle esperdigalhat que la « diferéncia » l’empacha pas de viure coma los autres. Mas qu’es aquela relacion extraordinària ? Un roman que ten impacient lo legeire de la debuta a la fin. Descobrirà lo secrèt de Juli ? Un roman que fa de ben.
Grelh Roergàs
ISBN 9782902756278
150 paginas
14€
A partir de 12 ans
Confidéncias felinas
Serge GAYRAL
LENGADOCIAN
Dins lo darrièr paragraf de l’avantprepaus, Sèrgi Gairal escriu :
« Aqueste roman es un omenatge a Cantalausa, un de mai, per li tornar manifestar mon amistat e mon admiracion. Me soi inspirat de son libre Òu, l’òme non pas per far parlar d’animals que descrivon lor vida – que ne soi incapable –, mas per ne far parlar un, o puslèu una, qu’es en contacte amb los òmes, de çò que vei, qu’ausís e que sentís a l’entorn d’ela ; a l’encòp testimòni, narratritz e comentatritz. »
Grelh Roergàs
ISBN 9782902756223
146 paginas
14€
A partir de 12 ans
La lenga de la lèbre
Patricia PALLIER
LENGADOCIAN
Coma la lèbre desliurèt un jorn lo país de l’òrra Quatre-Lengas, totas las bèstias del territòri se metèron al servici de la lèbre. Aquela decidiguèt alara que tot lo monde deviá parlar dins sa lenga a ela… Aquò foguèt dificil mas fin finala, a còps de punicions e de petoirals, aquò se faguèt. Pasmens, lo grelh i poguèt pas jamai arribar e, una polida nuèch d’estiu, un grelhon pichon se metèt a cantar dins sa lenga defenduda : la lenga dels grelhs…
Grelh Roergàs
ISBN 9782902756209
44 paginas
10€
A partir de 12 ans
Les Couserannais racontent 39-45 (livre + CD)
Eth Ostau Comengés (Jean-Paul FERRE)
GASCON
Aqueth libe qu’ei naths totis eths que non vòn desbrembar, mès tanben naths qu’an hame d’aprénguer, comprénguer e transméter un passat pas tan luenh de nosauts e pr’aquò dejà guaireben amortat. S’aqueras istuèras son deras gents deth Coserans, que’n despassan largament eras termièras… Aqueris testimoniatges deth quotidian dera guèrra de 1939-1945 que mos tòcan particularament pera sua proximitat geografica, mès tanben pera sua proximitat afectiva pr’amor, d’on que siám, qu’avem totis un parent qu’a conegut e vivut aqueras annadas. Alavetz descobrim aqueris tròces de vita, aqueris testimoniatges durs, de còps mès leugèrs, d’aqueris Coseraneses que non an desbrembat e que mos balhan finalament esper e era enveja de sabé’n mès. Pr’amor que’s cau brembar, pr’amor que cau comprénguer ce d’on venguem, eth passat, enà vénguer e saber ce on vam, escotem aqueras « petivas » istuèras que hèn era « grana » Istòria : qu’ei atau que las poiram hèr víver, nosauts tanben, e que las poiram transméter naths nòstis dròlles.
Le pas d’oiseau
ISBN 978-2-917971-87-1
144 paginas
15€
A partir de 14 ans
Dins de patetas rojas
Maria ROANET
LENGADOCIAN
Dins de patetas rojas : un grand livre d’enfance.
On y rencontre les rêves, les peurs, les joies et les peines, les évènements mystérieux, les jeux des filles, les bonnes amies et les garçons… Et encore les parents, l’école, les voisins, les échos de l’Histoire ou la violence des relations humaines vues à travers les yeux et les sentiments d’une petite fille.
Livre miroir de Nous les filles, écrit et publié en français, Dins de patetas rojas, est le récit d’une découverte, celle du monde.
Marie Rouanet nous y conte sans nostalgie le passage de l’enfance à l’adolescence. Un livre qui s’attache à faire percevoir au lecteur la singularité de l’existence.
Letras d’òc – Camins
ISBN 978-2-916718-43-9
136 paginas
15€
A partir de 14 ans
Dos gals vivián en patz
Pau FABRE
LENGADOCIAN
Quaranta faulas de Jean de La Fontaine reviradas en occitan. La lèbre e la tartuga, La granhòta que se vòl far tanben gròssa que lo buòu, Lo lop e l’anhèl, La Cigala e la formiga…
Jean de La Fontaine a liurat a la posteritat aquelas faulas plenas d’umor e de saviesa, aital coma plan d’autras, mens celèbras; es dins aquel repertòri formiguejant que Paul Fabre a picat per compausar son recuèlh. Amb una granda finesa, a conservat l’arma de las faulas originalas en i ajustant, de còps que i a, un pecic de modernitat o un gran de pebre occitan. Un libre saborós, a conselhar sens moderacion als pichòts e als grands, portat per una lenga tant chucosa que tendra.
Letras d’òc – Camins
ISBN 978-2-916718-50-7
96 paginas
14€
A partir de 14 ans
Letras de mon molin
Alphonse DAUDET
GASCON
Dins un occitan clar e mestrejat, André Lagarde nos ofrís una polida traduccion de las Letras de mon molin d’Alphone Daudet, òbra classica de la literatura francesa.
Qual plaser de descobrir, o de tornar descobrir, la Cabra de Sénher Seguin, lo Curat de Cucunhan, l’Elixir del Reverend Paire Gaucher, lo Sos-prefècte als camps, lo Secrèt de Mèstre Cornille e plan d’autres.
Tot en legissent los contes e novèl de Daudet, caminatz dins una Provença un pauc somiada, mas tant enfadada e misteriosa.
Amb un lexic occitan-francés
Le pas d’oiseau
ISBN 978-2-917971-87-1
144 paginas
15€
A partir de 14 ans
Lo qui marmusava dens l'escuranha
Howard Phillips LOVECRAFT
GASCON
Novembre de 1927, dins Vermont : creaturas inconegudas semblan èsser esbarjadas dins las ribièras aigadas. De farivòlas, segon Wilmarth, professora d’universitat. Fins a la letra d’Akeley, abitant de la region, qu’assegura aver la pròva de l’existéncia d’aqueles mostres… Un raconte tant prigond qu’escur, al suspens pesant, qu’agradarà tant als adultes coma als adolescents.
Letras d’òc – Camins
978-2-916718-74-3
112 paginas
14€
A partir de 14 ans
Chastinhas jos la cendre
Monica SARRASIN
LEMOSIN
Un pitit quasernet de ren dau tot, retrobat dins un granièr: aquí que revenon a la memòria los remembres dau temps urós de l’enfança e que se descobrisson los malaürs d’un pair presonièr de guèrra. Ben longtemps après, la pita filha que fuguèt descobrís alara una afeccion renduda impossibla per quilha tròp longa abséncia. Mesclant los bonurs d’una dròlla e los malurs de la guèrra, Monica Sarrasin nos dona a legir emb Chastinhas jos la cendre un raconte fòrt e preciós.
Letras d’òc – Camins
978-2-916718-99-6
80 paginas
12€
A partir de 14 ans
Fablas d'Esòp
Traduction occitane de Jan DALHARÍ
GASCON
Hèra faulas d’Isòp, lo fondator mitic deu genre literari, son arribadas dins a nosauts. Los ensenhaments deu fabulista grèc de l’Antiquitat qu’an gardat tota la lor vivacitat e lo lor nhac mercés a lor escritura densa e picanta.
Qu’ei ua causida de 70 faulas qu’ei ací presentat: s’i crotzan lion amorós, anhèth temeruc, monard saunejant d’estar rei, graulhas envejosas, bernat-pescaire o ahromigas, devins, aulhièrs, e dius…
C’est un choix de 70 fables qui est ici présenté : s’y croisent lion amoureux, agneaux craintifs, singe rêvant d’être roi, grenouilles envieuses, héron ou fourmis, devins, bergers, et dieux…
Letras d’òc – Camins
978-2-37863-021-8
88 paginas
14€
A partir de 14 ans
Enquestas de pas creire de Gaëtan Caüsac daus Ombradors
Howard Phillips LOVECRAFT
LEMOSIN
Es pas tròp fringareu, lo comte Gaëtan Caüzac daus
Ombradors, tot nòble e chastelan que siá, es avugle, a
totjorn freg, a totjorn mestier de beure e de pissar, e son
caractari, vos dise pas ! E pertant son passat de brilhant
comissari de polícia e sa reconversion en enquestaire
privat li donan l’ocasion de resòure los misteris los mai
de pas creire que siá : lo de l’òrra cava de las pissaratas,
lo daus esbratats que semblan se rencontrar a chasque
conh de ruá a Bordeu, lo de la femna que sos òmes
semblan un pauc tròp sovent tombar de naut, lo de la
maison de repaus ente lo monde mòren d’un biais
estranh, lo dau dròlle mut surtit de degun luòc sus una
plaça de Clarmont, lo de la maison trevada per lo
poëma verenós d’un dich Rimbaud (Artur)…
Si i veu gaire, a tota sa testa e mercés a Júlian Vernhanegra e a Francisco
Iglesias, dos ancians arcandiers passats a son servici, saurá plan trobar la cencena
de quelas enquestas vertadierament de pas creire. E quante la fina còla laissará lo
chasteu daus Ombradors per partir en chaça, artelhatz vos, monde, auretz pas
‘chabat de rire e de frijolar !
Ed. Novelum-IEO Périgord
14,50€
A partir de 14 ans
Çò-ditz la Pès-Nuts (livre + CD)
Joan GANHAIRE
LEMOSIN
Qué ven far ‘quela lèbre auprès d’aquel òme emb que sembla se liar d’amistat? Simplament li contar quauquas istòrias, cronicas estranhas o espaventosas de lor país, o l’obligar a observar au mai prigond de sa memòria ont son acaptats tant de maissants sovenirs e d’òrres secrèts?
Mercé a cinc istòrias reculhidas o viscudas dins sa vita de medecin de campanha, l’autor tresca a l’entorn d’una vita d’òme un raconte dins lo quau violéncia e sovenirs se mesclan d’una faiçon fascinanta.
Ed. Novelum-IEO Périgord
9782917451137
72 paginas
13,50€
A partir de 16 ans
Des mois et des jours, almanach occitan
Michel CHADEUIL
LEMOSIN/LENGADOCIAN
Aquel libre bilingüe de Michel Chadeuil illustrat d’un biais risolièr per Philippe Girard presenta un trabalh de collècta, menat per l’autor dempuèi l’enfança fins a uei, sus las dichas, los provèrbis e las legendas de Peirigòrd.
Lo meriti d’aquel trabalh de mai de seissanta ans es de preservar de l’oblit lo fruch de l’observacion seculara de las sasons, dels meses e dels jorns en país occitan. L’explicar e subretot o remetre dins son contèxte, malgrat los borroladisses tant sociologics que climatics. E nos far partejar, amb umor e pertinéncia, l’extraordinària riquesa del saber aujolenc.
Un pauc a la manièra de «Expressions e dichas», l’autor prepausa de nombrosas expressions occitanas sul tèma del temps que passa e lo temps que fa, amb lor traduccion en francés e d’explicacions. Organizar a la manièra d’un almanac, l’obratge seguís l’annada mes après mes.
S’i tròban tanben las fèstas crestianas movedissas: l’Epifania, los Rampalms, Pasca, las Rogacions,… mas tanben Carnaval, «Tira-codena», los «Jorns de las Vielhas», las subrevivenças de las ancianas religions paganas encara tant presentas dins l’imaginari popular en Peirigòrd.
D’unes sants, fòrça populars, i son abondosament representats, coma sant Miquèl, sant Martin, sant Joan… Òm descobrís tanben de sants peirigòrds mai rars, coma sent Memòri,
sent Agapi. Coma l’umor e los calambors son fòrça presents, faretz coneissença amb de sants fantasistas coma sent Emponha (Sant-Ponha, lo patron dels arlandièr), sent Parciriam (òm se’n passariá), sent Tufariam (òm fariá sens tu). L’autor i seguís ben evidentament lo ritme de las sasons e de la luna. De nombrosas dichas donan de precioses conselhs e de las prediccions pels jardiniers e los agricultors «lunatiers», d’autres son risolièrs.
Classat per mes segon las fèstas de sants e las fèstas religiosas, aquel libre es presentat d’un biais clar, interessant e documentat. Una bona faiçon d’aprene l’annada en occitan, jorn après
jorn!
Ed. Novelum-IEO Périgord
9782917451267
261 paginas
16€
A partir de 12 ans
Mel o citron/Endacòm mai
Brigita MIREMONT
FRANCES/LENGADOCIAN
Brigita Miremont es nascuda a Tinhac, a costat de Sarlat, dins queu ranvers de Perigòrd
onte los adultes nonmàs parlavan occitan.
A totjorn ‘gut beucòp d’admiracion per son oncle, lo majorau Pèire Miremont, autor de
mai d’una òbra en lenga occitana, que li contava sovent sa lucha per la defensa de quela lenga
que ela i aviá pas ‘gut drech.
‘Laidonc, quand lo moment li es ‘ribat d’exprimir sas emocions e sos sentiments, quò es
en lenga nòstra que los mots son venguts naturalament.
Sa rencontra coma lo musician Yannick Guédec a donat naissença au grope ‘Trapa-bec :
polifonias a doas votz e violoncela, acompanhadas a l’acordeon e a las percussions.
Ed. Novelum-IEO Périgord
14€
A partir de 14 ans
Lo Princilhon
Antoine DE SAINT-EXUPERY
LENGADOCIAN
« Una estranha votz pichonèla me desrevelhèt. Me fasiá : « Se vos plai…
dessenha-me un moton ! » Me quilhèri coma folzejat pel tròn. Me
freguèri plan los uèlhs. Regassèri. E te vegèri un omenet, quicòm
d’extraordinari, que m’espiava grèvament. »
Vent Terral
2.85927.070.4
96 paginas
15€
A partir de 10 ans
Lo Salvatjon/L’Innocent
Michel CHADEUIL
LENGADOCIAN
« Victor », « l’enfant sauvage de l’Aveyron » :
Leopòld Durand a caminat sus sas pesadas e li a tornada la paraula en òc. Tant el coma Pierre Calmette, en francés, amb lor coneissença del
païs, dels òmes del temps e de uèi, espolson lo mit.
Vent Terral
2-85927-079-5
160 paginas
12€
A partir de 12 ans
Sosc / Rêve (+ CD)
Brigita MIREMONT
LENGADOCIAN
« Soscarem, dins la nuèit, a de sorgas perdudas… Soniarem, dins lo vèspre, a de sorsas
perdudas…» Aquelas sorsas perdudas son aquelas dels començaments : amor, prima, aiga viva e aucèls, ròsas e fuòcs de jòia, cants dels trobadors, petita dròlla, vilatge e son cèl…
Vent Terral
16€
A partir de 10 ans
Dans la nef des fous
Antoine DE SAINT-EXUPERY
BILINGUE
Nascut en 1180 al Puèg-en-Velai e mòrt en 1278 a Montpelhièr, Peire Cardenal es l’un dels tot premièrs poètas satirics. Al sègle XIII, lo de l’Inquisicion, aquel trobador occitan compausèt sirventès virulents (o poèmas satirics) contra los Francs e lo clergat qu’esquinèron la tèrra d’oc.
Òm se demanda per quala man de las gràcias, sos sirventés coneguts de totes, poguèron escapar al ficatge dels desastres «clergues», al clericalisme inquisitor, als pilhatges dels «franceses» envasidors, al lenhièr de totes aqueles brutlaires de libres e d’òmes. L’òbra de Peire Cardenal aparten a la granda tradicion contestatària de la poesia universala, de Juvénal a André Chénier o d’Ossip Mandelstam a Federico García Lorca.
Yves Leclair
Fédérop
978-2-85792-246-9
268 paginas
20€
A partir de 16 ans
L’operacion Libe-Libre es sostenguda per la Region Novèla-Aquitània, la Region Occitània, en partenariat amb lo Ministèri de l’Educacion nactionala e en cooperacion amb l’agència Occitanie Livre et Lecture e las associacions LINA (Association des librairies indépendantes en Nouvelle-Aquitaine) e ALIDO (Association des librairies d’Occitanie).
La lista dels obratges seleccionats foguèt fargada en ligason amb lo Cirdòc-Institut occitan de cultura.