Correspondéncia #3 – EDITO
Cars occitanofònes e occitanofiles,
Alara que las granas vacanças viénen de s’amodar, acompanhadas d’ua libertat retrobada – e quinas retrobadas augan ! -, la letra d’informacion de l’OPLO que’s concentra paradoxaument sus la tematica de l’ensenhament… Luenh de nosauts l’idèia de se tornar gahar las famosas « vacanças aprenentas » ! Qu’ei meilèu ua conjonccion de chantièrs arribats au cap, en medish temps que l’annada escolara.
L’enquèsta sociolingüistica tot purmèr, de la quau hasóm ua purmèra restitucion en junh. Si lo resultat generau deishè guaire de plaça au suspens – ua caduda de contunh deu nombre de locutors, en tot passar adara a 7% en mejana dens las duas regions Novèla-Aquitània e Occitania – totun, aqueth triste constat que deu pas descolorir las quauquas bonas novèlas e dralhas de progrès reveladas per l’estudi. Que sia l’aumentacion de la transmission de la lenga au dentre de la familha, l’apeténcia creishenta deus abitants entà accions publicas en favor de la lenga, o l’entravament de la caduda deu nombre de locutors dens certes departaments, que son autant de resultas de retrobar dens l’enregistrament audiò de la restitucion. La comparason de las resultas dab la Val d’Aran, on la lenga beneficia d’un estatut de co-oficialitat, mancarà pas de noirir las reflexions estivencas, que’n soi segura… De bon escotar donc, a l’empara de la calorassa agostina.
Solide, qu’ei mei que tot un estat deus lòcs, l’abonde de dadas que necessita enqüèra hèra de tractament entà’n tirar lo mei d’ensenhaments possibles. Lo mei marcant d’enter eths qu’ei shens nat dobte la confirmacion que l’escaduda de la nosta mission comuna – que visca e que se reviscole la lenga nosta – demòra dens ua « politica de l’ofèrta », e mei particularament ua ofèrta d’ensenhament a l’escòla, plebiscitada per 88 % deus abitants.
Badonc, qu’èi exactament aquò que descobriratz dens los autes articles d’aquera letra : documents d’informacion sus las oportunitats d’escolarizacion en occitan, en tot passar per noste dispositiu de borsas ENSENHAR estudiant, ou enqüèra lo lançament en seteme deu chèc Libe-Libre ! de cap aus escolans neo-aquitans deu purmèr grad. L’equipa de l’Ofici que s’ei ahuecada entà s’adobar la dentrada qu’arriba. Mes lo messatge d’encoratjament e de motivacion lo mei hòrt e lo mei eficaç que vién shens nat dobte deus nostes ancians escolans eths-medish ! Atau, be mancatz pas de uelhar e relaiar la lora videò, on testimonhan de la lora experiéncia de l’aprentissatge de la lenga occitana e deu lor estacament a n’aquera cultura, d’on que vienossen e on qu’anen adara !
Com de costuma, retrobaratz tanben informacions sus la vita de l’Ofici, dab lo compte-rendut de las darrèras instàncias.
A n’aqueth subjècte, En Delaunay, rector de Tolosa e 2au vice-president de l’OPLO, qu’anonciè lo 29 de junh passat que l’Estat, capvath lo ministèri de l’Educacion nacionau, qu’accediré a la demanda de las duas Regions partenàrias, e qu’aumentaré la soa participacion annau au budgèt deu gropament. Consistirà a la prèsa en carga d’un segond pòste de cargat de mission « Ensenhament », que rejuntarà l’equipa deu siti de Bordèu, atau com ua aumentacion de 50 000 € mei. Qu’em encantats que EN. Delaunay, en seguida de la soa predecessora, Na Bisagni-Faure – actuau rectora de la region academica Novèla-Aquitània, qu’aja sostienut favorablament aquera demanda auprès deu son ministèri de tutèla.
Aquera decision, delà de las soas consequéncias operacionaus seguras – un melhor seguit de l’estrategia de desvolopament de l’ensenhament, e l’intensificacion d’accions en la soa favor – que carga egau ua portada simbolica. De hèit, cinc ans après la creacion de l’Ofici, aquera anóncia qu’ei tanben ua marca de reconeishença entà l’equipa, atau com entà tots los partenaris institucionaus e associatius qu’òbran en favor deu desvolopament de la lenga au ras de nosauts. Qu’esperam qu’aqueth engatjament « aumentat » remembre a las academias de Montpelhièr o de Lemòtges los engatjaments que son los lors.
Qu’esperam tanben qu’aquera anóncia posca estar adara ua pòrta duberta au dialòg, entà har vàler las nostas « especificitats territoriaus » au par de refòrmas nacionaus, qui tròp sovent hèn pas cas de las nostas realitats lingüisticas e culturaus. Que’m riscarèi totun pas d’entervéder dens la nominacion recenta en tant que Purmèr Ministre d’un gersés installat en país catalan, un possible signe anonciator…
Que pensi evidentament a la refòrma deu licèu e au grop de tribalh constituit entà tirar leiçons d’ua purmèra annada de mèsa en òbra, e mei recentament au desplegament deu famós « plan lengas vivas »… Un còp de mei, las Regions que’s hèn lo relai deu terrenh e qu’apèran los rectors a la mei grana vigilància, entà qu’aquera oportunitat lingüistica segura entau nostes escolans non se hàcia pas au detriment de la qu’ei jà portada per l’aprentissatge de las lengas regionaus. Que se posca au contrari inspirar deu modèle deu bi-plurilingüisme laudat desempuish annadas peus actors de l’ensenhament de l’occitan, e prepausar ua complementaritat meilèu qu’ua concurréncia.
Enqüèra hòrt d’accions de miar amassa ! Que vos balhi rendètz-vos autanlèu la dentrada qu’arriba, dab ua seguida de restitucions territoriaus de l’enquèsta sociolingüistica que s’amodarà lo 27 d’agost a Sabres (40), dens l’encastre de l’Amassada Novèla-Aquitània.
Mentretant, que vos desiri a tots, un beròi estiu !