L’Ofici realiza un bilanç de las evolucions reglamentàrias atal coma de l’ofèrta e dels mejans dins lo domeni de l’ensenhament escolar.
Desvolopar l’ensenhament de l’occitan a l’escòla, es una de las missions principalas de l’Ofici public de la lenga occitana. La convencion quadre signada amb lo Ministèri de l’Educacion nacionala en genièr de 2017 prevei que l’Ofici aja una foncion d’observacion e de seguit d’aqueles desvolopaments. L’Ofici a pogut, pel primièr còp, elaborar un recapitulatiu complet de l’ofèrta e dels mejans d’ensenhament en occitan sus las quatre acadèmias concernidas. Aquel estat dels luòcs èra d’autant mai urgent que d’evolucions reglamentàrias fòrtas son vengudas tresvirar las modalitats d’ensenhament.
L’Assemblada generala de l’Ofici a tanben fait lo punt sus las dispausicions finalas de la reforma del licèu e del bachelierat e de la lei per una escòla de la fisança. Aquel document de sintèsi (cf. peça junta) es ara disponible e a per vocacion de permetre al mai grand nombre una melhora compreneson dels principals cambiaments.
Per çò dels constats de dintrada de 2019 (cf. peça junta), pel collègi, observam una aumentacion dels efectius e de las oras d’ensenhament dins los collègis de las acadèmias de Limòtges e de Bordèu, mentre que l’acadèmia de Tolosa coneis una baissa leugièra, e qu’aquela tendencia es mai importante dins l’acadèmia de Montpelhièr.
Pel licèu, tres de las quatre acadèmias acusan de baissas d’efectius e d’oras d’ensenhament. Aquelas baissas se mòstran estatisticament mai fòrtas que las annadas anterioras per l’acadèmia de Bordèu, Montpelhièr e Tolosa. Sola l’acadèmia de Limòtges ganha d’escolans.
Aquel bilanç es estat rendut possible gràcias a la mobilizacion d’un certe nombre d’ensenhaments e dels servicis dels rectorats.
Après Bordèu e Limòtges, l’Ofici a adoptat la convencion de desvolopament de l’ensenhament de l’occitan dins l’acadèmie de Tolosa.
Aquela convencion, pilotada per l’Ofici, a fait l’objècte d’un procediment long de concertacion amb los partenaris implicats. Serà signada pel Rectorat de l’acadèmia de Tolosa, la Region Occitània, l’Ofici public de la lenga occitana, atal coma los Conselhs departamentals d’Avairon, de Nauta-Garona, de Gèrs, dels Nauts-Pirenèus, de Tarn, de Tarn-e-Garona e la Vila de Tolosa dins las setmanas que venon.
Tanlèu sa creacion, l’Ofici a desirat quadrar son accion en favor de la transmission de l’occitan via l’ensenhament, en convencionant amb l’Educacion nacionala, partenari essencial de la politica linguistica publica.
En genièr de 2017, una convencion quadre interacademica per l’estructuracion e lo desvolopament de l’ensenhament de l’occitan, pilotada per l’Ofici, foguèt signada tanben per l’Estat, las Regions Novèla-Aquitània e Occitània.
Fin de 2017 e debuta de 2018, de convencions academicas son estadas elaboradas e signadas dins las acadèmias de Bordèu e Limòtges.
Lo 15 octobre passat, l’Assemblada generala de l’Ofici a lançat lo procediment de validacion de la convencion per l’acadèmia de Tolosa.
Construita en partenariat amb las diferentas partidas mobilizadas, la convencion precisa en particular :
- D’objectius chifrats d’aumentacion dels efectius que benefician d’un ensenhament bilingue francés-occitan : per exemple, +26 % d’efectius en 2020 (per rapòrt a 2017, data de signatura de la convencion quadre) sus l’ensemble de las acadèmias dins lo primièr gra ;
- L’assegurança de la continuitat del cursus engatjat per cada escolan per que l’aprentissatge ne sia pas estancat entre l’escòla, lo collègi e lo licèu ;
- La mèsa en plaça d’un sistèma de formacion continua en occitan per acréisser la ressorça ensenhaira a l’imatge del dispositiu ENSENHAR Professor ja en vigor dins l’acadèmia de Bordèu ;
- En complement del pilotatge academic, la creacion d’una instància de pilotatge a l’escala departamentala per agir amb los partenaris locals al mai prèp de las realitats de terren ;
Sièis Conselhs departementals (Avairon, Nauta-Garona, Gèrs, Nauts-Pirenèus, Tarn e Tarn-e-Garona), atal coma la Vila de Tolosa, se son associadas a aquela desmarcha per tal de permetre un co-pilotage de las accions al mai prèp del terrenh.
ENSENHAR Professor e Estudiant : l’Ofici fa evolucionar sos dispositius per tal d’aumentar lo nombre d’ensenhant-a-s formats-das a l’occitan.
Aumentar la ressorça ensenhanta occitanofòna es un enjòc màger per permetre la transmission de la lenga via l’escòla. Per tal d’i respondre, l’Ofici prepausa de borsas a destinacion dels ensenhaires (dispositiu mes en plaça per ara sonque sus l’acadèmia de Bordèu) e d’estudiants en Licéncia 3 e Master 1 (dispositiu mes en plaça per l’ensemble de las acadèmias de l’Ofici).
Dins aquel sens, l’Ofici a sostengut, sus l’annada 2019, 7 ensenhants-a-s que se destinan a venir professors-a-s en occitan e 22 estudiants-a-s que desiran passar lo concors de professors de las escòlas bilinguas occitanas sus las acadèmias concernidas.
L’Assemblada generala a decidit, aquel 15 d’octobre de far evolucionar aqueles dos dispositius per tal de melhorar las condicions de formacion.
- Pels Professors-as dins l’acadèmia de Bordèu :
Aquel dispositiu es en vigor dins l’acadèmia de Bordèu dempuèi 2014, frut d’un partenariat entre lo Rectorat e la Region Novèla-Aquitània. Las evolucions aportadas per l’Ofici son las que seguisson :
- Condicions salarialas : los ensenhant-a-s beneficiàrias son ara inscrit-a-s al Plan de formacion continua e consèrvan lor salari a taus plen (contra 85 % abans) ;
- Finançament de la formacion : presa en carga a 100 % per l’Ofici public de la lenga occitana via l’organisme de formacion agradat ;
- Durada de formacion : passa de 6 a 10 meses a temps plen, per una melhora articulacion amb l’annada escolara ;
- Condicions d’accessibilitat : en mai dels professor-a-s de l’acadèmia de Bordèu, la formacion es ara obèrta a d’ensenhaire-a-s en disponibilitat o que benefician d’un congèt formacion fòra acadèmia de Bordèu ;
- De centres de formacion al mai prèp dels besonhs : a Ortès(64) e a Vilanèva d’Òlt (47) per l’annada 2019-2020.
L’Ofici contribua tanben al flechatge dels pòstes en amont, en ligam amb los ensenhaire-a-s format-da-s, per una melhora securizacion dels percorses que pren en compte notadament las constrentas geograficas dels professor-a-s.
Experimental sus l’acadèmia de Bordèu, ENSENHAR Professor a vocacion a èsser alargat a las autras acadèmias, per tal d’acréisser encara son potencial sus l’ensemble de las doas regions. ENSENHAR Professor serà atal alargat tre 2020 a l’acadèmia de Tolosa en conformitat amb la convencion adoptada aquel jorn (cf. supra).
- Pels estudiant-a-s :
Son 22 estudiant-a-s al total (8 en region Novèla-Aquitània e 14 en region Occitània) que benefician en 2019 d’aquel sosten financièr per lor engagtjament en favor de la lenga occitana.
En parallèl, d’evolucions relativas a las modalitats d’accès a aquel dispositiu son tanben estadas actadas per tal de quadrar melhor las condicions d’elegibilitat, notadament en ligam amb las evolucions de las formacions. Per exemple, jos impulsion e amb lo sosten de l’Ofici, l’INSPÉ (Institut nacional superior del professorat e de l’educacion) d’Aquitània a dobèrt dempuèi l’an passat un cursus de preparacion del concors bilingue occitan de las escòlas suls sites d’Agen, Bordèu, lo Mont, Pau, Perigüèrs (cf. mapa © INSPÉ Bordèu). L’INSPÉ d’Aquitània es doncas estat apondut a aquel dispositiu.
